Na tle sytuacji gospodarczej świata omówiono wielkość i rodzaje międzynarodowych przewozów morskich przede wszystkim w roku 1984. Przeprowadzono analizę przyczyn zmian w żegludze światowej. Podano również prognozy dotyczące lat najbliższych.

In the first part of the concepts of human factor and management have been defined as well as considerations introduced on current trends in the scope of employment and management of personnel in the company. Next, the basic legal acts connected with safe manning of sea-going vessels, especially with the prob-lem of crews fatigue, has been shown against the background of considerations in the first part. Suggestions for optimizing the manning of sea-going vessels in order to raise safety of navigation and environmental protection have been in-cluded in the final conclusions.

Against the background of historical connections and interdependences between economic policy and marine transport development, the essential significance of marine transport for Polish economy has been demonstrated. Verification has also been made of the basic factors stimulating and restricting this transport branch in Polish conditions.

The paper demonstrates the crucial significance of costs for the results of a shipping enterprise activity. Spheres of cost rationalisation subdivided into administration, ships and environment have been presented in the further course of the study. It has turned out that in spite of advanced economical measures undertaken by practically all shipowners, further possibilities of reducing operational costs still do exist.

Artykuł składa się z dwóch zasadniczych części oraz wniosków końcowych. Część pierwsza dotyczy wybranych zmian w międzynarodowych przepisach o zapobieganiu zderzeniom na morzu z 1972 roku, które zostały przyjete przez wymaganą wiekszość /2/2/ państw - stron konwencji "Collreg - 1972" i obowiązują od 1 czerwca 1983r. W części drugiej artykułu autor przedstawił informator na temat ujednoliconego stosowania niektórych prawideł mpdm 1972, opracowany pod patronatem Komitetu Bezpieczeństwa Morskiego IMO.

Przedstawiono węzłowo problemy żeglugi morskiej, jakimi są niewątpliwe kierunki rozwoju inwestycji tonażowych w żegludze trampowej. Artykuł ten stanowi zmodyfikowaną i wzbogaconą syntezę rozprawy doktorskiej autora. Podstawowym celem artykułu jest sklasyfikowanie i weryfikacja najistotniejszych czynników, zarówno stymulujących jak i ograniczających rozwój floty trampowej, na przykładzie tonażu Polskiej Żeglugi Morskiej w latach siedemdziesiątych.

Praktyki morskie spełniają trzy podstawowe funkcje: służą przekształcenniu rzeczywistości w trakcie normalnej pracy praktykanta, umożliwiają mu werfikację teorii, głównie przez wykorzystanie nabytej wiedzy, stanowią również źródło nowej wiedzy i umiejętności. Występując następujące rodzaje praktyk morskich: kandydacka, marynarska i wreszcie asystencka. Wszystkie rodzaje praktyk wykazują osobotówrczy wpływ na studentów, są również doskonałą okazją do przekazywania studentom dobrych obyczajów i kultury marynistycznej oraz do uświadomienia społecznej odpowiedzialności przyszłego oficera za życia ludzkie i powierzony mu majątku.

We wprowadzeniu został podjęty problem definicji wypadku morskiego i klasyfikacji tych wypadków oraz ich zgłaszania i ewidencjonowania. W dalszej części artykułu przeanalizowano przyczyny wypadków nawigacyjnych i wypadków technicznych. We wnioskach końcowych zawarto propozycje najważniejszych przedsięwzięć prewencyjnych.

Egzekwowanie i stosowanie podstawowych standardów bezpieczeństwa we flocie światowej, zwłaszcza na statkach podnoszących tanie bandery, ciągle Pozostawia wiele do życzenia. W tej sytuacji konieczne stało się powoływanie regionalnych porozumień dotyczących kontroli państwa portu (Port State Con-trol - PSC). Głównym celem artykułu jest prezentacja mechanizmu powstawania takich porozumień i wykazanie, że ich stosowanie wpływa pozytywnie na bezpieczeństwo na morzu i ochronę środowiska naturalnego.

Obecna wersja przepisów o zapobieganiu zderzeniom na morzu stosowana na wodach dostępnych przez statki morskie, obowiązuje jut ponad 23 lata W tym okresie miały miejsce zarówno poważne, jak i „kosmetyczne" korekty i uzupełnienia ich treści Zasadniczym celem artykułu jest prezentacja i analiza ważniejszych zmian, w powiązaniu z właściwą interpretacją odpowiednich prawideł Podjęto również próbę oceny dotychczasowej nowelizacji analizowanych przepisów w aspekcie bezpieczeństwa na morzu

Problem zdatności statku do żeglugi ma ścisły związek z jego bezpieczną eksploatacją. W artykule przedstawiono te powiązunia i współzależności na tle uwarunkowań ruchu jednostek pływających. Zwrócono szczególną uwagę na znaczenie właściwej obsady załogowej i zagadnienia związane ze szkoleniem załóg pływających Wskazano również na zagrożenia, jakie niesie z sobą nadmierna redukcja załogi i wdrażanie dwuwuchtowego systemu pracy na statkach. Wykazano potrzebę podjęcia wielokierunkowych działań gnających na celu podniesienie na wyzszy poziom bezpieczeństwa na morzu i poprawę ochrony środowiska naturalnego.

W ramach przygotowywanych w Ministerstwie Transportu i Gospodarki Morskiej (MT i GM) zało2eń programu pomocy państwa dla krajowej Żeglugi morskiej w dostosowaniu do wymogów i standardów Unii Europejskiej (UE), zwanego dalej „programem ", istotne miejsce zajmuje problem utworzenia rejestru Żeglugi międzynarodowej w Polsce W artykule przedstawiono, na tle wstępnych załoZeń wspomnianego programu, podstawowe zalety wdrożenia ustawy o rejestrze Żeglugi międzynarodowej w naszym kraju. Wnioski końcowe dotyczą zarówno rodzajów i form potencjalnej pomocy państwa dla krajowej żeglugi morskiej, jak i spodziewanych korzyści związanych z ustanowieniem drugiego rejestru okrętowego w Polsce

Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO) jest agendą ONZ, do której Podstawowych zadań należy poprawa bezpieczeństwa na morzu oraz zapobie-Sonie zanieczyszczaniu środowiska morskiego. W ciągu swojej pięćdziesięcioletniej działalności IMO doprowadziła do przyjęcia i wdrożenia wielu aktów Prawa międzynarodowego. Dzięki aktywnej współpracy technicznej państwa członkowskie tworzą standardy, umożliwiające jednolite wdrażanie uchwalonych uregulowań na całym świecie. Arty kuł wykazuje, że mimo wielorakich trudności (brak sankcji w stosunku do nieuczciwych armatorów i substandar-dowych statków, poważne kłopoty finansowe IMO, itp.) coraz bliższa staje się realizacja fundamentalnego celu organizacji, który wyrażany jest najczęściej Apostaci hasła: „ Bezpieczniejsza żegluga i bardziej czyste oceany

Znaczenie gospodarki morskiej doceniał już Eugeniusz Kwiatkowski. Obetnie zasadność rozwoju tego kompleksu wynika przede wszystkim 2 jego Wielorakich powiązań, stymulujących wzrost wielu innych działów gospodarki narodowej. Przedstawiono podstawowe dysproporcje w rozwoju naszej gospodarki morskiej oraz progi i bariery jej wzrostu. We wnioskach końcowych wskazano między innymi na potrzebę stałego wsparcia i ochrony gospodarki morskiej ze strony państwa, co wynika przede wszystkim ze stopnia jej zagrożenia narastającą konkurencją.

Istotny wpłyń na bezpieczeństwo żeglugi mają kontrole prowadzone przez °rgany inspekcyjne administracji morskiej i towarzystw klasyfikacyjnych, które Wykazały wiele uchybień w zakresie obowiązujących przepisów. Na tym tle możno zaryzykować ogólniejsze stwierdzenie, te względy ekonomiczne zaczynają brać górę nad względami bezpieczeństwa, co znajduje również potwierdzenie H* żywiołowym wzroście roszczeń w transporcie morskim Jedno jest pewne -Przedłużający się kryzys w żegludze nie może być traktowany jako wytłumaczenie obniżania standardów bezpieczeństwa na morzu. INFLUENCE OF COMPLIANCE WITH RFGULATIONS ON THE SAFETY AT S